Een houten stoel of fauteuil zelf maken heeft een beetje durf nodig. Je hoeft niet per se een superslim ontwerp te hebben, maar je moet er wél voor zorgen dat alles stevig genoeg is door gebruik te maken van enkele houtbewerkingstechnieken. Vooral bij de rugleuning en diens verbindingen kunnen aardig wat krachten werken, dus daar moet je goed rekening mee houden!
Sommige meubelontwerpers maken er dan een kunst van om deze krachten op een elegante manier weg te voeren (denk maar aan stoelen met gebogen, organische vormen). Op deze pagina zal ik meer een recht-toe-recht-aan stoel maken die gewoon weerstand kan bieden aan alle krachten die erop werken. In bouwkundige termen noemen ze dat “stijf”. Dus, op deze pagina zal ik vooral gebruik maken van sterke materialen!
Voordat je begint raad ik overigens wel aan om dit in een (openbare) werkplaats te doen die houtbewerking ondersteunt. Daar hebben ze dan alle ruimte, en belangrijker: alle gereedschap! Een boor die 100% loodrecht kan boren heeft niet iedereen thuis liggen, maar het is wel essentieel om je treknagels (zie salontafel maken) overal goed te laten passen!
De (openbare) werkplaats heeft ook meestal grote klemmen en de cirkelzaag, om al je hout op maat te zagen. Je kunt natuurlijk alles op maat laten zagen in de bouwmarkt, maar let er dan wel op dat niet elke bouwmarkt multiplex heeft. Sommige bouwmarkten zagen ook hout dat je niet bij hen hebt gekocht, maar ja, dan moet je van alles heen en weer zeulen… Verder hebben ze vaak een goede nietmachine. Je hebt hem niet echt nodig, maar het is wel erg handig om mallen te maken.
Dus, opgesomd heb je de volgende uitrusting nodig:
- boormachine (verticaal!)
- cirkelzaag
- flinke hamer
- treknagels (liefst van staal, je kunt ze zelf maken uit een lange ijzeren staaf)
- schuurpapier
- klemmen
- lijm
- stevig hout (ca. 2 cm dik)
- houten balkjes voor de stoelpoten (optioneel)
- schildersmateriaal of olie voor de afwerking (optioneel)
Houtsoort
Qua houtsoort zal ik in dit geval gebruik maken van sterke materialen: Multiplex is aan te bevelen, omdat het zo sterk is dat men er vroeger hele vliegtuigen van maakte! Leuke van multiplex is ook dat je de natuurlijke houtnerven nog kan zien. Het trekt ook niet krom, dus ideaal! Voor de stoelpoten gebruikte ik balkjes van 3 x 4 cm, dus kon ik gewoon twee latjes multiplex aan elkaar vastlijmen. Je kunt natuurlijk ook gebruik maken van een wat massiever materiaal, de stoelpoten zijn immers relatief klein.
Aan de slag
Goed, nu we alle materiaal hebben, kunnen we aan de slag? Nee, je moet eerst zorgvuldig plannen wat je precies aan hout nodig hebt. Waarom? Omdat je natuurlijk zo optimaal mogelijk gebruik wilt maken van jouw houtplaat! Teken dus eerst van tevoren uit hoe je al jouw stukken uit jouw plaat met hout wilt zagen, zodat je ook niet met onnodige reststukken komt te zitten. Hou natuurlijk per stuk hout enkele millimeters marge, want de cirkelzaag eet natuurlijk ook wat hout weg…
Verbinden
Eenmaal klaar met zagen is het tijd om alles met elkaar te verbinden. Treknagels zijn hier essentieel, want hoe sterk jouw lijm ook mag wezen: het is toch niet genoeg zijn om de krachten op te vangen. Ik heb dit al uitgetest. Dus, om dit op te vangen, wordt het gaten boren: verticaal in de stoelpoten, en loodrecht op het blad van het zitvlak. De doorsnede van het boorgat moet ietsje kleiner zijn die van de treknagel, zodat je zeker weet dat alles goed blijft zitten! Daarvoor heb je de hamer nodig: om de treknagel erin te slaan! Voordat je gaat hameren, moet je wel eerst lijm toevoegen, met de klemmen kun je alles dan goed vastzetten!
Tenslotte moet je er qua constructie ook voor zorgen dat de rugleuning goed en stevig verbonden is met de rest van de stoel. Vaak hangt het er vanaf hoe jouw rugleuning eruit ziet. In mijn voorbeeld heb ik gebruik gemaakt van vier horizontale treknagels: in de armleuningen en in de “achterpoten”. Netjes weggewerkt zodat je het niet ziet, net als alle andere treknagels!
Om alles netjes af te werken, kun je met schuurpapier alles even bijschuren. De hoeken en randen kunnen soms nogal scherp aanvoelen, dus die kun je dan even een beetje bijschuren (liefst in de richting van de houtnerven), zodat het niet zo pijnlijk wordt als je je er ooit tegenaan stoot. Als je alles mooi glad wilt hebben, dan heb je in de meeste gevallen een schuurmachine nodig om alles mooi glad te krijgen, zodat het hout lakken een mooier resultaat krijgt. Je kunt het ook met de hand doen, maar dan ben je een stuk langer bezig!
Natuurlijk wil je ook nog een beetje comfortabel zitten, dus zijn wat stoelkussentjes misschien wel handig. Je kunt natuurlijk ook zelf met iets komen, door zelf jouw stoel te stofferen of te bekleden. De makkelijkste manier is dan om een stuk schuim op maat te knippen, en dan daar een stuk stof overheen te doen. Dat kun je dan aan de onderkant vastnieten. Zoals je ziet, moet mijn stoel nog worden gestoffeerd, dus wordt zeker nog vervolgd.
Dus, hoewel je met enige dingen rekening moet houden, en een beetje verstand van houtbewerking nodig hebt, is een basic recht-toe-recht-aan stoel in principe goed zelf te maken. Je bent er wat meer tijd aan kwijt, maar uiteindelijk kun je wel op jouw eigen ontwerp zitten!